الماسهای رنگی طبیعی:
رنگ الماس Diamond color خالص به لحاظ شیمیایی و بدون عیب از نظر ساختاری شفاف است و هیچ پرده رنگی ندارد. هرچند در واقعیت هیچ الماس طبیعی در اندازه جواهری مطلقاً کامل و بدون عیب نیست. رنگ الماس متأثر از ناخالصیهای شیمیایی یا عیوب ساختاری در ساختار بلوری آن است.
در ادامه به تفصیل به بررسی انواع، علل رنگی، معادن، ارزش و استفادههای الماسهای رنگی پرداخته خواهد شد.
علل رنگی بودن الماسهای رنگی
رنگ الماسهای طبیعی معمولاً از وجود عناصر خارجی در ساختار بلوری آنها ناشی میشود. به عنوان مثال، وجود نیتروژن میتواند باعث تولید رنگ زرد در الماس شود. همچنین، وجود عنصر بور میتواند رنگ آبی و وجود عنصر روی میتواند رنگ قرمز یا صورتی را ایجاد کند. انواع دیگری از الماسهای رنگی شامل سبز (به دلیل وجود گوگرد)، بنفش (به دلیل وجود هیدروژن) و آبی (به دلیل جذب بخشی از طول موج قرمز) هستند. الماسهای سیاه به دلیل خال های میکروسکوپی سیاه یا خاکستری مواد دیگر مانند گرافیت یا سولفیدها و یا شکستهای میکروسکوپی هستند.
انواع الماسهای رنگی
الماسهای رنگی تنها به یک رنگ محدود نیستند بلکه میتوانند در انواع مختلفی از رنگها مانند زرد، آبی، قرمز، صورتی، سبز، بنفش و نارنجی دیده شوند. هر یک از این انواع رنگی نشاندهنده ی شرایط خاصی در فرایند شکلگیری الماس میباشد.
-الماس آبی: این الماسها به دلیل حضور بور در ساختار خود، رنگ آبی یا آبی-سبز دارند. این بور به جای کربن در شبکه بلوری الماس جایگزین میشود.
– الماس زرد: این الماسها به دلیل حضور نیتروژن در شبکه بلوری خود، رنگ زرد دارند. نیتروژن به عنوان یک اتم آلایشی در ساختار الماس باعث تغییر رنگ آن میشود.
– الماس قرمز: این الماسها به دلیل حضور پوزیترون در ساختار خود، رنگ قرمز دارند. پوزیترونها الکترونهای معکوس شده هستند که به طور طبیعی در برخی الماسهای خاص پیدا میشوند.
-الماس سبز: این الماسها به دلیل حضور گوگرد در ساختار خود، رنگ سبز دارند. گوگرد به عنوان یک اتم آلایشی نیز میتواند رنگ الماس را به سبز تغییر دهد.
– الماس بنفش: این الماسها به دلیل حضور هیدروژن در ساختار خود، رنگ بنفش دارند. حضور هیدروژن میتواند منجر به تولید الماسهایی با رنگهای متنوع شود، از جمله بنفش.
مقدار کمیابی
الماسهای رنگی نسبت به الماسهای سفید بسیار کمیابتر هستند. تنها حدود ۱ به ۱۰۰۰ الماسها رنگی بوده و حدود ۹۹.۹۵ درصد الماسها سفید یا بیرنگ هستند که این موضوع الماس های رنگی را به یکی از گرانترین و مورد توجهترین نوع الماسها تبدیل کرده است.
معروفترین الماسهای رنگی
معروفترین الماسهای رنگی شامل “هوپ” الماس آبی ۴۵٫۵۲ قیراط، “موغولان” الماس صورتی ۵۹٫۶۰ قیراط، و “تیفانی” الماس زرد ۱۲۲٫۵۲ قیراط، “یوبیل طلایی ” است که بزرگترین الماس تراش خورده در جهان است که ۵۴۵٫۶۷ قیراط، الماس “فلورانس” الماس زردرنگ با تنالیته سبز ۱۳۷٫۲۷ قیراط، الماس “درسدن” مشهورترین الماس سبز رنگ ۴۰٫۷۰ قیراط هستند
الماس هوپ الماس یوبیل
الماس درسدن
معادن
بیشترین تولید الماسهای رنگی در معادنی مانند معدن آرگایل در استرالیا، معدن “Cullinan” در آفریقای جنوبی، و معادن برزیل اتفاق میافتد که در این معادن عناصر مختلف در ساختار بلوری الماسها نفوذ کردهاند و به تولید الماسهای رنگی منجر شده است.
منابع الماس صورتی
معدن آرگیل در استرالیا در حال حاضر منبعی برای تولید مقادیر کمی از انواع الماس های رنگی صورتی است. اما معدن گلکندا در هند منبع تاریخی استخراج الماس های صورتی در گذشته بوده است. این رنگ از الماس گاهی در پروژه آبرفتی لولو در آنگولا، منطقه میناس گرایس برزیل، معدن ویلیامسون در تانزانیا و معدن پریمیر در آفریقای جنوبی پیدا شده است. در روسیه نیز معادن لومونوسوف، یاکوتیا و آرخانگلسک متعلق به آلروسا هر ساله تعدادی الماس صورتی تولید می کنند.
منابع الماس قرمز
از سال 1985، معدن آرگیل در غرب استرالیا، تقریباً منبع اصلی تمام الماسهای قرمز رنگی است که وارد بازار شد. اما، سه مورد از معروف ترین الماس های قرمز جهان از منابع دیگری به دست آمده اند. Hancock Red (که در سال 1987 به قیمت 926315 دلار به ازای هر قیراط فروخته شد) در برزیل پیدا شد. الماس قرمز Moussaieff، بزرگترین الماس قرمز شناخته شده نیز در برزیل یافت شد و DeYoung Red، سومین الماس بزرگ قرمز است که منبع استخراج آن نامشخص است.
منابع الماس زرد
رنگ زرد بعد از قهوه ای در بین انواع الماس های رنگی، دومین رنگ رایج است. این نوع از کریستال های با ارزش فانتزی، در بسیاری از معادن سراسر جهان در مقادیر کم استخراج می شود.
منابع الماس سبز
معادن گلکوندا در هند منبع تعدادی الماس سبز با ارزش در طول تاریخ بوده است. همچنین تعداد کمی الماس سبز در برزیل، جمهوری آفریقای مرکزی، گویان، روسیه، آفریقای جنوبی و زیمبابوه استخراج شده است.
منابع الماس آبی
معدن کولینان در آفریقای جنوبی شناخته شده ترین تولید کننده الماس آبی است. از سال 2009، پترا دایموندز مالک معدن کولینان چندین الماس آبی بزرگ با وزن بیش از 25 قیراط را به حراج گذاشته است. معدن کولینان استخراج کننده بزرگترین الماس خام جهان است و سهم قابل توجهی در عرضه الماس هایی با وزن بیش از 100 قیراط در جهان را دارد. البته ALROSA در جمهوری سخا و لومونوسوف در منطقه آرخانگلسک روسیه هم منبع تعداد کمی از انواع الماس های رنگی آبی است. از سایر معادن در برزیل، هند، اندونزی، سیرالئون و آفریقای جنوبی فقط گه گاه کریستال آبی استخراج شده است.
منابع الماس بنفش
معدن آرگیل استرالیای غربی پایدارترین منبع استخراج کننده الماس با رنگ بنفش خالص بوده است. تعداد الماس بنفش بسیار کم است و در طول تاریخ این معدن تنها، کمتر از 100 قیراط الماس بنفش خام استخراج کرده است. اما در کل می توان این معدن را به عنوان پایدارترین منبع تولید این نوع الماس رنگی در نظر گرفت، زیرا تنها منبعی است که هر ساله چند قیراط کریستال بنفش خالص در آن پیدا شده است.
منابع الماس نارنجی
الماس های نارنجی بسیار نادر هستند و هیچ معدن خاصی برای آن ها معرفی نشده است و هر از چند گاهی ممکن است در معدن های مختلف استخراج شود.
استفادههای الماسهای رنگی
الماسهای رنگی به عنوان نمادی از زیبایی، رفاه و استعداد طراحی در جواهرسازی بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. این گونه از الماسها برای ساخت جواهراتی با ارزش بالا مانند انگشترها، دستبندها و گوشوارههای لوکس استفاده میشوند.
تهیه شده توسط گروه جواهری سعیدنیا
نویسنده:
عاطفه مولایی